احساس لقی یا حرکت در دندان ایمپلنتی، یکی از نگران‌کننده‌ترین مشکلاتی است که ممکن است برای یک بیمار اتفاق بیفتد. اما خبر خوب این است: این وضعیت در اکثر موارد به معنای شکست کامل درمان نیست و به سادگی قابل حل است. این مشکل معمولاً به دلیل شل شدن پیچ ایمپلنت رخ می‌دهد که یکی از عوارض ایمپلنت دندان محسوب میشود.
در این راهنمای جامع و اطمینان‌بخش، به زبان ساده توضیح می‌دهیم که علت شل شدن پیچ ایمپلنت چیست، علائم آن کدام است، چگونه آن را از مشکلات جدی‌تر تشخیص دهید و چه راه‌حل‌های فوری و ساده‌ای برای آن وجود دارد.
چگونه تشخیص دهیم مشکل از کجاست؟ (پیچ، روکش یا کل ایمپلنت)
اولین قدم، تشخیص منشاء لقی است. سه حالت اصلی وجود دارد:
۱. شل شدن پیچ اباتمنت (مشکل رایج و قابل حل):
این شایع‌ترین علت است. در این حالت، پیچ کوچکی که اباتمنت (قطعه واسط بین پایه و روکش) را نگه می‌دارد، شل شده است. شما احساس حرکت جزئی روکش را دارید، اما خود پایه ایمپلنت در استخوان کاملاً محکم است. این مشکل معمولاً درد ندارد و با یک مراجعه ساده به دندانپزشک برای سفت کردن پیچ، کاملاً برطرف میشود.
۲. لق شدن کل ایمپلنت یا فیکسچر (مشکل جدی):
این حالت نادر اما جدی است. در اینجا، کل پایه ایمپلنت در استخوان فک لق شده است. این مشکل معمولاً با درد، التهاب یا خونریزی لثه همراه است و نشانه عدم موفقیت در جوش خوردن استخوان است. این وضعیت نیاز به مداخله فوری و تخصصی دارد.
۳. شل شدن یا افتادن روکش ایمپلنت (مشکل متفاوت):
گاهی فقط روکش (تاج) که با چسب روی اباتمنت نصب شده، اتصال خود را از دست می‌دهد. در این حالت، پایه و پیچ محکم هستند و فقط خود روکش حرکت میکند یا می‌افتد. این مشکل نیز به سادگی با چسباندن مجدد روکش در مطب حل میشود.
برای اطلاعات کامل در این باره، مقاله جامع ما را بخوانید: افتادن روکش ایمپلنت: علت چیست و چه کنیم؟ (راهنمای فوری)
علت‌های اصلی شل شدن پیچ ایمپلنت
- گشتاور ناکافی هنگام بستن پیچ: اگر پیچ در ابتدا با نیروی کافی سفت نشده باشد، به مرور زمان شل میشود.
- فشار بیش از حد هنگام جویدن: دندان قروچه (براکسیسم) یا بلند بودن ارتفاع روکش، فشار مضاعفی به پیچ وارد کرده و آن را شل میکند.
- عدم تطابق قطعات: استفاده از قطعات غیراصلی یا ناسازگار می‌تواند باعث اتصال ضعیف و شل شدن پیچ شود.
- عوامل بیولوژیکی: در موارد نادر، التهاب یا عفونت لثه اطراف ایمپلنت نیز می‌تواند به صورت غیرمستقیم باعث ایجاد مشکل در اتصالات شود.
اقدامات فوری در صورت شل شدن پیچ (چه کنیم و چه نکنیم؟)
- از جویدن روی آن ناحیه خودداری کنید: فوراً فشار را از روی ایمپلنت بردارید و با سمت دیگر دهان غذا بجوید.
- هرگز خودتان آن را سفت نکنید: تلاش برای سفت کردن پیچ با ابزار خانگی می‌تواند به قطعات داخلی ایمپلنت آسیب جدی بزند.
- فوراً با دندانپزشک تماس بگیرید: این مشکل خودبه‌خود حل نمی‌شود. برای جلوگیری از آسیب بیشتر، در اسرع وقت نوبت بگیرید.
- قطعات جدا شده را نگه دارید: اگر روکش یا پیچی از دهان خارج شد، آن را در یک ظرف تمیز نگه داشته و به دندانپزشک تحویل دهید.
راهکارهای درمانی در مطب (ساده و سریع)
- سفت کردن مجدد پیچ (Re-torque): در ۹۰٪ موارد، دندانپزشک به سادگی با یک آچار مخصوص (ترک‌متر)، پیچ را با گشتاور استاندارد سفت میکند و مشکل در چند دقیقه حل میشود.
- تعویض پیچ: اگر پیچ آسیب دیده یا هرز شده باشد، با یک پیچ جدید و استاندارد جایگزین میشود.
- تنظیم روکش: اگر علت شل شدن، فشار بیش از حد باشد، دندانپزشک ارتفاع روکش را تنظیم میکند تا فشار به طور مساوی توزیع شود.
چگونه از شل شدن پیچ ایمپلنت پیشگیری کنیم؟
- معاینات دوره‌ای منظم: هر ۶ ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنید تا وضعیت اتصالات ایمپلنت شما بررسی شود.
- استفاده از نایت گارد: اگر دندان قروچه دارید، استفاده از محافظ شبانه برای جلوگیری از وارد آمدن فشار اضافی ضروری است.
- رعایت عادات صحیح: از شکستن خوراکی‌های بسیار سفت (مانند یخ یا پسته) با دندان ایمپلنت خودداری کنید.
جمع‌بندی
شل شدن پیچ ایمپلنت یک مشکل مکانیکی رایج و قابل درمان است، نه یک شکست درمانی. اگر متوجه لقی در ایمپلنت خود شدید، نگران نباشید و در اولین فرصت به متخصص خود مراجعه کنید. در اکثر موارد، این مشکل در یک جلسه کوتاه و بدون درد برطرف شده و ایمپلنت شما دوباره مانند روز اول محکم و کارآمد خواهد بود.
سوالات متداول
تفاوت لق شدن پیچ با لق شدن کل ایمپلنت چیست؟
لق شدن پیچ یک مشکل مکانیکی و ساده در قطعات اتصالدهنده است که به راحتی حل میشود. اما لق شدن کل ایمپلنت در استخوان، یک مشکل جدی و بیولوژیکی است که نشانه عدم موفقیت درمان محسوب میشود.
آیا ممکن است پیچ ایمپلنت بشکند؟
بله، این اتفاق نادر است اما اگر به شل شدن پیچ بیتوجهی شود و فشار روی آن ادامه یابد، احتمال شکستگی وجود دارد. به همین دلیل مراجعه سریع اهمیت دارد.
آیا سفت کردن مجدد پیچ درد دارد؟
خیر. این فرآیند کاملاً بدون درد است و نیازی به بیحسی ندارد. دندانپزشک تنها روکش را برداشته و پیچ زیرین را با ابزار مخصوص سفت میکند.
هزینه سفت کردن پیچ ایمپلنت چقدر است؟
هزینه این کار معمولاً جزئی و در حد یک ویزیت معاینه یا ترمیم ساده است، زیرا فرآیند پیچیده‌ای نیست. اما اگر نیاز به تعویض قطعات باشد، هزینه آن قطعات جداگانه محاسبه خواهد شد.
آیا شل شدن پیچ به معنی بی‌کیفیت بودن ایمپلنت است؟
لزوماً خیر. حتی بهترین برندهای ایمپلنت نیز ممکن است تحت فشارهای زیاد جویدن یا دندان قروچه دچار شل شدن پیچ شوند. این مشکل بیشتر به نیروهای وارده مربوط است تا کیفیت خود ایمپلنت.
